Oyun, bebeklerin hareket etmeyi, iletişim kurmayı, sosyalleşmeyi ve çevrelerini anlamayı öğrenmelerinin ana yoludur. Yaşamın ilk ayında, bebeğinizin ilk oyuncağı sizsiniz ve bu nedenledir ki, bebeğiniz sizinle etkileşime girerek öğrenecektir. Peki, “Bunu nasıl yapacak?” diye sorduğunuzu duyar gibiyim.
Öncelikle bebeğinizin öğreneceği ilk şey, sizi ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilişkilendirmektir. Böylece, dokunuşunuzun hissi, sesinizin tınısı ve yüzünüzü görüşü, beslenme, sıcaklık ve rahatlık anlamına gelmeye başlayacaktır.
Yeni doğmuş bebeğiniz yüzünüze bakmayı sever. Sizin mimiklerinize, yüz hareketlerinize ve onunla konuşmanıza tepki vermeye başlar. Bebeğiniz ile tatlı bir tınıda konuşmaya başladığınızda sizi dinlediğini ve sakinleştiğini net görebilirsiniz.
Bebeğiniz bu kadak minik ve henüz dünyaya adapte oluyorken oyun oynamaya hazırmı sizce?
Yaşamın ilk haftalarında, yenidoğan günün çoğunu uyuyarak geçirecektir. Uyanık kaldığı zamanların bir çoğunda beslenme, alt değiştirme vs gibi günlük yaşam gereksinimlerini tamalıyor olacaktır sizin tarafınızdan. Önümüzdeki birkaç haftadan aylara kadar, bebeğiniz uyanık ve daha uzun süre uyanık olmaya başlayacaktır. Bebeğinizin öğrenmeye ve oynamaya hazır olduğu anları aslında onun verdiği tepkilerden anlamaya başlayacaksınız.
Sessiz ve uyanık bir bebek, dikkatli ve duyarlı olacak ve çevresiyle ilgilenecektir. Gülümsemeler, yatıştırıcı sesler ve nazik dokunuşlarla öğrenmesi için onu teşvik edebilirsiniz. Bu uyaranlar bebeğinizin regüle olmasını sağlayarak onun öğrenmeye çok daha açık hale getirecektir.
Yeni doğmuş bebeğinize bakarken konuşun, gülümseyin ve bebeğinizle etkileşime geçin. Bu uyarıları verirken bebeğinizin size verdiği işaretlere dikkat edin ve bebeğinizin ipuçlarına cevap verin. Örneğin, konuştuğunuzda bebeğinizin nasıl hareket ettiğini veya ses çıkarmaya başladığını izleyin. Sırayla birbirinizle “konuşun”. Bebeğiniz iletişim kurmayı bu şekilde öğrenir.
İlk birkaç haftada, görme, işitme ve dokunma duyularına hitap eden bazı basit, yaşa uygun oyuncaklar tanıtmak isteyebilirsiniz, örneğin:
- Sallanan oyuncaklar
- Farklı dokulu oyuncaklar
- Müzikli oyuncaklar
- Beşik aynaları
Zıt renk ve desenlere sahip oyuncaklar ilk aylarda bebeğinizin daha iyi odaklanmasını sağlar ve takip becerilerini geliştirir. Güçlü kontrastlar (kırmızı, beyaz ve siyah gibi), eğriler ve simetri bebeğin gelişmekte olan görüşünü uyarır. Görme geliştikçe ve bebekler hareketleri üzerinde daha fazla kontrol sahibi oldukça, çevreleriyle daha fazla etkileşime gireceklerdir.
İşte yeni doğmuş bebeğinizi öğrenmeye ve oynamaya teşvik etmek için başka fikirler:
- Yaklaşık 20 cm’lik mesafeden ona gülümseyin, abartılı yüz ve mimik hareketleri kullanırken onlarla senkronize sesler çıkarın. Örneğin; yaptığı bir harekete şaşırdığınızı belli etmek için gözlerinizi kocaman açarak aynı anda ‘woooowwww’ ses çıkarın. Size daha iyi dikkatini verdiğini göreceksiniz.
- Bebeğinizin boynunu ve omuzlarını güçlendirmeye yardımcı olmak için karın üzerinde yatarak uyanık zaman geçirmesine izin verin. Bebeğinizi her zaman “karın zamanı” boyunca denetleyin ve bu pozisyonda yorulursa yardım etmeye hazır olun. Bir bebeği asla karnında uyutmayın – bebekler SIDS (ani bebek ölümü sendromu) riskini azaltmak için sırt üstü uyumalıdır.
- Bebeğinizle bol bol konuşun ve ona masallar okuyun.
- Yatıştırıcı müzik dinletin ve bebeğinizi bu melodiye uygun sallayın.
- Yatıştırıcı bir şarkı veya ninni seçin ve bebeğinize sık sık yumuşak bir şekilde söyleyin. Sesin ve kelimelerin aşinalığı yatıştırıcı bir etkiye sahip olacaktır.
Her bebeğin gelişimi oldukça farklıdır. Bu nedenle bu uyaranlara verdiği tepkilerde farklı olabilir. Ancak tamamen tepkisiz kalıyor ya da sakinleşmekte zorlanıp öğrenime açık durumda regüle ve sakin kalamıyor ise öncelikle olabilecek tıbbi problemler ekarte edildikten sonra halen düzelen bir durum yok ise bir pediatrik fizyoterapist ile görüşmenizi öneririm.
